فرز آنگل چیست و چه کاربردی دارد؟
آسیبهای دهان و دندان از گذشته تا به امروز یکی از مشکلات اساسی بشر بوده که با درد زیادی همراه است و اگر اقدامات مناسبی برای رفع آن نشود، میتواند زندگی شما را مختل کند. در گذشته تنها راه از بین بردن دندان درد، کشیدن آن بود اما امروزه با رشد علم و گسترش تکنولوژی راههای زیادی برای مقابله و از بین بردن درد دندان وجود دارد. این راهها نیازمند وجود ابزار و تجهیزات خاصی است و بدون بهرهگیری از این تجهیزات نمیتوان درد دندان را رفع کرد.
یکی از این تجهیزات که دندانپزشکی کاربرد گستردهای دارد، فرز است. اگر تاکنون به قصد پر کردن یا ترمیم دندانهایتان به دندانپزشکی مراجعه کرده باشید، حتما صدای ناهنجار فرز را شنیدهاید.
شاید کنجکاو باشید بدانید مته هایی که روی دندان شما میچرخند و با سروصدای زیادی کار میکنند چه هستند؟
فرزها، مته های دندانپزشکی هستند که مصارف متنوعی دارند و در برش دندان به کار برده میشوند.
فرزها روی قسمت فوقانی آنگلها نصب میشوند و در مصارف مختلف دندانپزشکی به کار برده میشوند.
جنس فرزها یا الماسی است یا کاربایدی و بر حسب کاربرد از جنس مطلوب آنها استفاده میشود.
معمولا جنس فرزهای توربین الماسی است چون هنگام برش دندان توربین با سرعت بالایی کار میکند،
هنگامی که فرز کار میکند باید سطح فرز به طور مناسبی آبپاشی شود. زیرا فرز هنگام کار گرمایی ایجاد میکند که اگر این گرما با آبپاشی مناسب خنثی نشود، باعث تحریکپذیری دندان و آسیب به فرز میشود.
اما فرزهای آنگل عمدتا از نوع کاربایدی هستند. زیرا این نوع فرز آنگلها میتوانند به راحتی عاج پوسیده را بردارند اما نمیتوانند عاج سالم را برش دهند. به همین دلیل وقتی دندانپزشک به قسمت سالم عاج میرسد، با مقاومت مواجه میشود و این مقاومت به دندانپزشک امکان تشخیص عاج پوسیده از عاج سالم را میدهد.
آنگل نسبت به توربین گرمای کمتری تولید میکند و علت آن هم سرعت چرخش کندتر آنگل نسبت به توربین است.
تفاوت توربین و آنگل فقط سرعت چرخش و گرمای تولیدی آنها نیست و در شکل ظاهری نیز تفاوتهایی دارند، فرزها دارای دو قسمت اصلی بدنه و سر هستند. بدنه فرز توربین استوانهای صاف و براق است ولی فرز آنگل دارای شیاری در قسمت بدنه است که مشخصه اصلی این نوع فرز محسوب میشود.
همانطور که اشاره شد فرزها برای برش دندان استفاده میشوند و قدرت برندگی آنها با نوارهایی روی بدنهآنها نمایش داده میشود.
فرزی که روی بدنهاش نوار مشکی دارد، زبر ترین قدرت و فرزی که نوار سفید دارد، نرم ترین قدرت را دارد. نوارهای رنگی روی بدنه فرز شامل رنگهای مشکی، آبی، سبز، قرمز، زرد، سفید هستند که هر چه نوار رنگی نزدیک به رنگ سفید باشد، قدرت نرم و هرچه نزدیکتر به رنگ مشکی باشد، قدرت زبرتری دارد.
از فرزهای زبر برای برش و تراش دادن قسمتهای زبر دندان ماند عاج و مینا و از فرزهای نرم برای ترمیمهای جزئی سطح دندان استفاده میشود.
اجزای اصلی فرز دندانپزشکی
فرز دندانپزشکی مانند سایز تجهیزات دندانپزشکی از قسمتهای مختلفی تشکیل شده و هر بخش وظیفه خاصی به عهده دارد. اما سه قسمت اصلی فرز دندانپزشکی عبارتند از Head، Neck و Shank
شنک
شنک قسمت عمده فرز محسوب میشود که حرکت حاصل از دوران هندپیس را به فرز منتقل میکند.
هد یا سر به قسمتی از فرز گفته میشود که با دندان در تماس مستقیم قرار میگیرد و وظیفه تراش دادن یا بریدن سطح دندان یا دیوارههای آن را به عهده دارد.
هد فرز دارای سه شکل کلی گرد، استوانهای، گلابی و مخروطی شکل است که هر کدام از این نوع هدها کاربرد خاص خود را دارند مثلا از هدی که شکل گرد دارد برای آمادهسازی حفرههایی که در دندان وجود دارند یا ایجاد نقاط دسترسی استفاده میشود اما هدهای گلابی شکل برای تراش دادن دندان و تراشیدن حفرههای موجود استفاده میشود.
نوع بعدی هد فرزها، هد استوانهای است که بیشتری کاربرد را دارند. این هدها در ساخت دیوارههای دندان و ایجاد تراش استفاده میشوند.
نوع دیگری از هدها وجود دارد که شکل آنها مخروطی است و از آنها برای تراش دیوارههای دندان و برداشتن پوسیدگیهایی که عمیق هستند استفاده میشود.
